W minioną sobotę (tj. 21 października br.) w Miejskim Centrum Kultury w Grybowie, odbyło się wyjątkowe spotkanie autorskie. Licznie zebrani mieszkańcy Grybowa mogli porozmawiać z autorem murali i deskali- Arkadiuszem Andrejkowem, autorem murali „Cichego Memoriału” i współautorami albumu artystyczno-historycznego „Cichy Memoriał – Grybowska Saga”.

„Cichy Memoriał – Grybowska Saga” 

To nazwa projektu, który na celu ma upamiętnienie dawnej wielokulturowości miasteczka oraz przywrócenie pamięci o zapomnianych mieszkańcach Grybowa. Na muralach przedstawione są różne grupy wyznaniowe i kulturowe, które niegdyś zamieszkiwały tereny Grybowa i okolic. Byli wśród nich m.in. Łemkowie i Żydzi. Projekt ten ma na celu łączenie różnych wyznań, grup społecznych oraz języków.

Uwieńczeniem 3-letnich prac związanych z projektem „Cichy Memoriał – Grybowska Saga” oraz
13-nastu lat działań Społecznego Archiwum Grybowa “Saga Grybów”, było spotkanie z autorem murali i deskali- Arkadiuszem Andrejkowem oraz autorami publikacji, którymi byli Maria Adamik, Ewa Andrzejewska, Anna Boruch, Andrzej Kmak, Danuta Kmak, Kamil Kmak, Anna Kurdzielewicz, Iwona Niepsuj. Za fotografię współczesne odpowiedzialni byli Kamil Paluszek, Piotr Gaborek, Iwona Niepsuj, Kamil Kmak, Piotr Basałyga. Kompozycją projektu i redakcją albumu zajął się Kamil Kmak.

Na wydarzeniu nie zabrakło m.in. Burmistrza Miasta Grybów- Pawła Fydy, samorządowców oraz reprezentantów rodzin przedstawionych na muralach Grybowa i Ziemi Grybowskiej: Anny Romaniak, żony śp. Michała Romaniaka z Florynki, Jacka i Małgorzaty Ostaszewskich, wnuków rodziny Dębowskich, dra Piotra Gryglaszewskiego, krewnego malarki Bronisławy Rychter-Janowskiej, prof. Wojciecha Zgłobickiego, wnuka prof. Józefa Motyki, i Ewy Mordarskiej-Byrki, wnuczki Józefa Hodboda. Sobotnie spotkanie uświetnił występ zespołu „Wspak”. Dwie przyjaciółki podczas spotkania autorskiego zaśpiewały muzykę kresów wschodnich i Łemkowszczyzny.

Artysta, muralista- A. Andrejkow

Urodzony w Sanoku, absolwent Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego. W 2017 roku artysta otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację projektu „Cichy Memoriał”. Arkadiusz Andrejkow tworzy dzieła w zakresie street art. Jest to autor murali i deskali, które możemy zobaczyć m.in. na terenie Ziemi Grybowskiej.

Arkadiusz od 6 lat w Bieszczadach malował portrety mieszkańców wsi bieszczadzkich, na podstawie starych fotografii. 3 lata temu zobaczyliśmy jego sztukę w sieci i postanowiliśmy zaprosić go do Grybowa, żeby w naszym miasteczku, otaczających miejscowościach dokonał serie murali i deskali. Wykorzystaliśmy do tego fotografię oraz pamiątki z szuflad i albumów grybowian. Przedstawialiśmy różnorodną grupę postaci, reprezentujących różne grupy społeczne, kulturowe, grybowian różnych religii, języków, kultur. Wśród murali, przedstawionych postaci mamy Katolików, Żydów, Łemków, artystów, społeczników, nauczycieli. Projektem tym chcieliśmy podkreślić wielokulturową naturę Grybowa– taką, jaka była obecna w naszym miasteczku przed laty, a którą utraciliśmy w wyniku różnych tragedii XX wieku– mówi Kamil Kmak, Prezes Stowarzyszenia Saga Grybów.

W dniu dzisiejszym prezentowaliśmy wszystkim grybowianom i gościom album, który powstał jako podsumowanie projektu. Przedstawione są w nim wizerunki, fotografie tych 12 murali oraz historię im towarzyszące, opisujące różnorodne grupy zamieszkujące naszą miejscowość- dodaje Kamil Kmak, Prezes Stowarzyszenia Saga Grybów.

Serdeczne podziękowania

Dziękuję bardzo serdecznie wszystkim mieszkańcom Grybowa, którzy wspomagali nas swoim optymizmem w pracy, towarzysząc nam przy malowaniu murali. Dziękujemy tym, którzy udostępnili nam wspaniałe zdjęcia, które mogły się znaleźć w naszym albumie. Dziękujemy tym, którzy udostępnili swoje ściany i wsparli nas finansowo. Tych darczyńców jest bardzo wielu i wszystkim dzisiaj chcieliśmy bardzo serdecznie podziękować, wszystkim grupom, miejscowym i tym, którzy towarzyszą nam na odległość z całego kraju i również ze świata. Jeszcze raz serdecznie dziękuję– Anna Kurdzielewicz, Zarząd Stowarzyszenia Saga Grybów.

https://www.facebook.com/grybow
http://saga-grybow.com

Fot. Michał Mucha/ Uzeler Arts – twórcy filmów i fotografii